Turkije - Reisverhalen
De Turkse kapper
De ochtendzon werpt enkele hete stralen in mijn kamer alsof de vettige
hitte van de nacht nog niet volstond. Ik kijk luid geeuwend in de
spiegel en bemerk tot mijn verschrikking dat ik er, dankzij mijn
hopeloos verwilderde haardos, uitzie als een kruising tussen Samson en
Gert. Hoog tijd dus om een kapper om hulp te vragen.
Bij een kruidenier in de oude binnenstad van Antalya tref ik een man die sprekend op Ocalan lijkt, een feit waar hij als Koerd heel trots op is. Als Belg ben ik dadelijk zijn grote vriend, want de Belgen hebben sympathie getoond voor de PKK en toegelaten dat hun sattelietzender, MED Tv, vanuit Belgie uitzond.
We dwalen wat door vergeten steegjes tot we bij zijn Koafvr aanbelanden die onopvallend genesteld ligt tussen twee vervallen Ottomaanse huisjes. Fier laat hij me binnen. Het kapsalon is eenvoudig ingericht met 3 afgeleefde kapperszetels met wasbak ervoor, posters van Turkse voetbalhelden, het obligate streng neerkijkende portret van Ataturk en voor de rest spiegels en luierende klanten die doelloos weggezakt liggen in een grote vervellende zetel. De barbier ontvangt me als een oude vriend en helpt me handschuddend in zijn beste kapperszetel. Als dank voor het aanbrengen van een nieuwe klant bemerk ik dat ook Ocalan zich glunderend mag neervleien voor een gratis beurt.
De kapper, een man met een gebarsten gezicht dat zich glimlachend schuilhoudt achter een trotse snor, begint koortsachtig in mijn haar te plukken. Als hij een duidelijk overzicht heeft van de ernst van de situatie, begint hij geestdriftig te knippen. Na een half uur voert hij nog steeds als een bezetene zijn schaar door mijn haren, obsessief speurend naar dat laatste haartje dat nog niet op lengte is. Plots valt hij stil en keurt tevreden glimlachend zijn meesterwerk. Ik breng de vingertoppen van mijn rechterhand samen, roep "g|zel" om hem te feliciteren en wil opstaan.
Hij duwt me echter minzaam terug in de zetel en gritst onderwijl een vlijmscherp mes uit zijn schof. Het is het soort mes dat gebruikt wordt om een schaap te slachten tijdens het offerfeest. Ocalan spreekt me met opgestoken duim moed in. Ik hou me koest terwijl het wapen met sierlijke bewegingen langs mijn keel schuurt. Ondertussen wordt een twaalfjarig jongetje wenend door zijn ouders binnengedragen. In een mum van tijd is zijn hoofd kaalgeschoren, een onderdeel van de rituele reiniging bij de besnijdenis. Gelukkig gebruiken ze voor het arme mannetje een elektrisch scheertoestel.
Als mijn stoppelbaard genadeloos is gekortwiekt verschijnt er een literfles eau de Cologne waarmee mijn gezicht gul wordt ingezeept. Dan dompelt de kapper een watje op een stokje in de alcohol en steekt het in brand. Ik bezie met grote ogen hoe hij de vlam langzaam naar mijn explosief met eau de Cologne doorweekte gezicht brengt. Telkens steekt hij een stukje huid in brand om net voordat mijn hele gezicht in lichterlaaie vliegt de prille vlam te doven met een harde mep, alsof hij een vlieg doodslaat. Als alle resterende stoppelhaartjes zijn weggeschroeid voel ik me net een geflambeerde pannekoek.
Met een vlotte beweging plukt de onvermoeibare kapper enkele watjes uit zijn schof en draait ze opgewekt rond in mijn oren. Plots bemerkt hij nog wat zichtbare neushaartjes die hij vol overgave wegknipt. Nu pas is mijn hoofd rein genoeg om gewassen te worden. Ik neem snel enkele slokken van de aangeboden thee.
Na een schuimrijke wasbeurt stort hij zich blakend van enthousiasme op een omstuimige hoofdmassage. Mijn slapen worden duchtig gekneed en af en toe zwaait zijn arm door de lucht om me een pittige oorveeg te verkopen. Daarna gaat hij geconcentreerd door met kneden. Ocalan knipoogt me broederlijk toe terwijl hij zijn vuurdoop ondergaat. Ook mijn nek en schouders moeten eraan geloven. Ruw knijpt hij in mijn armen en rukt aan mijn vingerkootjes tot ze zich krakend overgeven. Vriendelijk duwt hij mij voorover, want nu is mijn rug aan de beurt. Het voelt alsof ik aangevallen word door een bende uitgehongerde aasgieren die met hun ijzeren klauwen plukken in mijn rugvlees. Opeens schakelt hij over in een hogere versnelling. Zijn knecht komt meehelpen om het effect nog te versterken. Vier medogenloze handen pikken nu wild in mijn vel, vechtend om de beste brokjes. Af en toe drijven ze een diepe por tussen mijn ribben om de eentonigheid te breken. Ocalan kijkt goedkeurend toe. Als ze niet meer kunnen van uitputting, halen ze een soort vibrerend strijkijzer boven dat mijn hele rug doet daveren. Het trillende monster heeft al spoedig de weg naar mijn hoofd ontdekt, dat nu als een drilboor ligt te rammelen tussen de potten shampoo en gel. Als ze een hele tijd later het beu zijn ligt mijn hoofd nog wat na te zinderen, bang wachtend op het volgende experiment. Naast mij hoor ik Ocalan genietend kreunen onder zijn massagebeurt.
Dan helpt de barbier me voorzichtig recht en controleert toegewijd als mijn coupe nog in de juiste plooi ligt. Plots klemt hij mijn hoofd in een houdgreep die ik tot mijn ontreddering herken als de greep waarmee de seriemoordenaar uit "C'est arrive pres de chez vous" zijn slachtoffers de nek kraakte om kogels te sparen. Voor ik om hulp kan roepen, geeft hij een flinke ruk aan mijn kin. Ik hoor een luide krak in mijn nek en terwijl ik bekom van de slag kraakt hij mijn nek weer recht met een ruk naar de andere kant. Met een klopje op mijn schouders geeft hij aan dat de behandeling afgelopen is.
Dooreengeschud sta ik op, bedank de barbier, zijn medewerkers en Ocalan handschuddend voor hun doortastend werk en strompel als een nieuw mens het daglicht tegemoet. Ongerust voel ik als mijn nek nog goed vast zit. In het Ottomaans museum om de hoek verneem ik dat kappers vroeger ook nog tandheelkundige ingrepen aan hun behandeling toevoegden. Ik mag van geluk spreken ...
Reisgids en Foto's Turkije
Praktische reis informatie over reizen naar Turkije, accommodatie, bezienswaardigheden, transport en grensovergangen vind je in de Reisgids Turkije
Fotografie met photos uit Turkey vind je op de foto pagina Foto's uit Turkije.
